fbpx

Diagnostyka laboratoryjna– zalecenia dla lekarzy weterynarii

Diagnostyka laboratoryjna– zalecenia dla lekarzy weterynarii

Regularne badania weterynaryjne – dlaczego są tak ważne?

Regularne badania weterynaryjne odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu zdrowia i dobrego samopoczucia zwierzętom. Dzięki nim możliwe jest wczesne wykrywanie chorób, monitorowanie stanu zdrowia oraz skuteczności leczenia. Opiekunowie zwierząt często zastanawiają się, kiedy i dlaczego powinni wykonać badania krwi u psa lub kota bądź analizę moczu oraz kału zwierzęcia. Bezcenna jest tutaj rola doradcza lekarza weterynarii jako specjalisty posiadającego wiedzę na temat stanu zdrowia pacjenta oraz adekwatnych do tego stanu badań.

Wszechstronność diagnostyki laboratoryjnej zwierząt  – zalecenia i rekomendacje

Laboratoryjne badania diagnostyczne w weterynarii stanowią nieodłączny element pracy weterynarza. Wykorzystując zaawansowane metody analityczne, lekarze weterynarii uzyskują szczegółowe dane o stanie zdrowia swoich pacjentów. Weterynaryjne badania laboratoryjne są nie tylko uzupełnieniem wywiadu lekarskiego. Często stanowią fundament leczenia i decyzji terapeutycznych.

Dostarczają informacji na temat:

  • statusu zdrowia, etapu lub fazy choroby,
  • skuteczności leczenia,
  • funkcjonowania narządów wewnętrznych,
  • stężenia leków w organizmie.

Rozwój diagnostyki laboratoryjnej pozwolił na znaczną poprawę jakości opieki nad zwierzętami. Lekarze weterynarii mają obecnie dostęp do szerokiej gamy badań, które można wykonać zarówno rutynowo i profilaktycznie, jak i w przypadku podejrzenia choroby i monitoringu leczenia. Wachlarz weterynaryjnych badań laboratoryjnych jest szeroki. Należą do nich:

  • Morfologia krwi obwodowej – ocena ilości i jakości elementów morfotycznych krwi, takich jak czerwone i białe krwinki czy płytki krwi. Niezbędna przy diagnostyce stanów zapalnych, anemii, infekcji, ocenie konieczności zastosowania antybiotyków.
  • Badania biochemiczne – ocena funkcji narządów, takich jak wątroba, nerki czy trzustka, a także poziomu analitów krwi, np. glukozy i enzymów.
  • Badania specjalistyczne – np. testy hormonalne, które diagnozują schorzenia tarczycy lub innych gruczołów dokrewnych.
  • Badanie moczu – ocena funkcji nerek z możliwością wczesnego wykrycia zaburzeń ich pracy; badanie towarzyszące w wielu chorobach, np. cukrzycy, chorób wątroby.

    Jak często zlecać weterynaryjne badania laboratoryjne?

    Istotna jest regularność badań dobrana odpowiednio do wieku pacjenta i jego historii leczenia.

    Poniżej przedstawiamy podstawowy podział pacjentów na grupy wraz z rekomendacjami odnośnie do częstotliwości badań.

    Młode zwierzęta (szczenięta i kocięta):

    • Badanie kału psa lub kota – wykonywane już podczas pierwszych wizyt, by wykluczyć obecność pasożytów. Więcej o badaniu znajdziesz tu (link do artykułu z www)
    • Badania krwi psa lub kota – zalecane przy podejrzeniu anemii, infekcji lub w ramach oceny ogólnego stanu zdrowia przed szczepieniami.

    Dorosłe zwierzęta (1–7 lat) – raz w roku:

    • Morfologia krwi psa lub kota oraz badanie biochemiczne, szczególnie w ramach okresowych kontroli zdrowia.
    • Badanie moczu psa lub kota – wskazane u zwierząt z ryzykiem problemów nerkowych lub moczowych.
    • Badanie kału u psa lub kota – regularnie u zwierząt wychodzących oraz tych przebywających w skupiskach.

    Starsze zwierzęta (od 7–8 roku życia) – co pół roku:

    • Kompleksowe badania krwi (morfologia, biochemia).
    • Badanie moczu w celu oceny funkcji nerek i wykluczenia chorób układu moczowego.

    Badania dodatkowe, takie jak:

    • Testy hormonalne, np. funkcja tarczycy.
    • Ocena funkcji wątroby, trzustki i serca (w razie objawów klinicznych).
    • Oprócz badań regularnych dostosowanych do wieku pacjenta należy pamiętać o historii chorobowej oraz bieżących informacjach dotyczących stanu zdrowia.

    Zwierzęta w specyficznych grupach ryzyka:

    • Ciąża: badania krwi i moczu w celu monitorowania stanu zdrowia samicy i prawidłowego rozwoju płodów.
    • Zwierzęta z chorobami przewlekłymi: regularne kontrole laboratoryjne co 3–6 miesięcy w celu monitorowania postępów leczenia i ewentualnych skutków ubocznych terapii.
    • Zwierzęta wychodzące lub pracujące: częstsze badania na obecność pasożytów, chorób zakaźnych oraz monitoring stanu ogólnego.

    Jakie badania biochemiczne zwierząt wykonywać rutynowo?

    Badanie morfologii krwi obwodowej oraz badanie moczu psa lub kota to zestaw testów oferowanych jako pełen profil. Operator analizatora nie musi wybierać zakresu badanych parametrów, tym samym otrzymuje kompleksowy, wieloparametrowy wynik, będący cenną informacją o stanie zdrowia pacjenta.

    Nieco inaczej wygląda sytuacja dla testów biochemicznych, w przypadku których zakres badanych parametrów w pełni zależy od zaleceń lekarza weterynarii oraz historii chorobowej pacjenta. Pomocne są tu profile testowe, takie jak profil ogólny, profil trzustkowy, profil nerkowy, dostępne w przypadku rotorów stosowanych z analizatorami wykorzystującymi technologię tzw. „suchej chemii”, takimi jak proponowany przez CORMAY DIAGNOSTICS analizator CLERCARE V5.

    Jeśli sytuacja wymaga natomiast własnego profilu, dopasowanego do potrzeb pacjenta, to niezbędny jest szeroki wachlarz pojedynczych parametrów możliwych do zlecenia do wykonania na analizatorze biochemicznym. W tym przypadku najbardziej zasadne jest stosowanie analizatora typu ACCENT działającego z zastosowaniem odczynników płynnych, umożliwiającego zlecanie próbek cito oraz bieżące ładowanie odczynników podczas pracy analizatora (w przypadku zlecenia dodatkowej diagnostyki). Dokładna lista parametrów znajduje się tu: KLIKNIJ, BY ZOBACZYĆ PARAMETRY.

    Jakie zatem parametry biochemiczne u zwierząt należy badać regularnie?

    Poniżej przedstawiamy kilka profili testowych z opisem poszczególnych parametrów:

    1. Profil wątrobowy

    • ALAT (aminotransferaza alaninowa): wskaźnik uszkodzenia komórek wątroby.
    • ASAT (aminotransferaza asparaginianowa): wskaźnik uszkodzenia komórek wątroby i mięśni.
    • ALP (fosfataza alkaliczna): zwiększone wartości mogą oznaczać problemy z wątrobą, drogami żółciowymi lub kośćmi.
    • Bilirubina: podwyższony poziom wskazuje na problemy z wątrobą, drogami żółciowymi lub hemolizą.
    • Białko całkowite i albumina: ocena funkcji metabolicznych wątroby oraz stanu ogólnego zdrowia.

    2. Profil nerkowy

    • Kreatynina: wskaźnik funkcji nerek i filtracji kłębuszkowej.
    • Mocznik (BUN): podwyższenie sugeruje niewydolność nerek lub odwodnienie.
    • Elektrolity:
      • Sód (Na): ocena równowagi wodno-elektrolitowej.
      • Potas (K): kluczowy dla funkcji mięśni i serca.
      • Chlorki (Cl): pomocny w ocenie równowagi kwasowo-zasadowej.

    3. Profil trzustkowy

    • Glukoza: diagnostyka cukrzycy i zaburzeń metabolicznych.
    • Amylaza i lipaza: wskazują na funkcję trzustki; podwyższone wartości mogą sugerować zapalenie trzustki.

    4. Profil metaboliczny i elektrolitowy

    • Wapń (Ca): pomaga w diagnozie chorób kości, nowotworów i zaburzeń hormonalnych.
    • Fosfor (P): wskazuje na funkcję nerek i gospodarkę mineralną.
    • Magnez (Mg): ważny dla funkcji nerwów i mięśni.

    5. Profil lipidowy

    • Cholesterol: wskazuje na problemy metaboliczne, takie jak cukrzyca, choroby wątroby lub niedoczynność tarczycy.
    • Triglicerydy: wysokie wartości mogą świadczyć o zapaleniu trzustki lub problemach z metabolizmem lipidów.

    Regularne badania diagnostyczne są niezbędne dla zapewnienia zdrowia i dobrostanu zwierząt. Umożliwiają wczesne wykrywanie chorób, monitorowanie funkcji narządów oraz ocenę skuteczności terapii. Wszechstronność dostępnych metod laboratoryjnych, takich jak morfologia krwi, badania biochemiczne czy testy hormonalne, pozwala na dostosowanie diagnostyki do indywidualnych potrzeb pacjenta.

    Jest to szczególnie istotne w kontekście podejścia ONE HEALTH, które integruje zdrowie ludzi, zwierząt i środowiska. Choroby zakaźne, pasożytnicze czy metaboliczne u zwierząt mogą wpływać na zdrowie człowieka i ekosystemy. Dlatego też diagnostyka weterynaryjna odgrywa istotną rolę w holistycznym zarządzaniu zdrowiem i bezpieczeństwem biologicznym.


    Cormay Diagnostics – kompleksowe rozwiązania diagnostyczne.

    Skontaktuj się z naszym doradcą! Przedstawi on gotowe, ekonomiczne rozwiązania, pozwalając dobrać sprzęt do indywidualnych potrzeb Twojego gabinetu weterynaryjnego.