Pacjentami gabinetów weterynaryjnych coraz częściej są koty, które może uznać za pacjentów starszych lub geriatrycznych. Postępowanie z nimi pozornie nie różni się od rutynowych czynności wykonywanych w codziennej praktyce, ale warto mieć na uwadze kilka istotnych kwestii. Nasz artykuł to przewodnik po tym, jakie badania laboratoryjne i obrazowe pozwolą na monitorowanie stanu zdrowia pacjenta geriatrycznego oraz zbiór cennych wskazówek, jak poprowadzić wizytę starszego kota w gabinecie weterynaryjnym.
Kiedy kot staje się seniorem?
W dużym uproszczeniu uważamy koty za starsze, gdy ukończą ósmy rok życia. To wtedy można zauważyć objawy starości u kota. Starość u kota jest jednak pojęciem bardzo względnym i zależy od wielu czynników. Obecnie w gabinetach weterynaryjnych coraz częściej pojawiają się jednak zwierzęta mające kilkanaście lub ponad dwadzieścia lat. Jest to zasługa lepszego żywienia, utrzymywania kotów niewychodzących oraz postępu medycyny weterynaryjnej. Dzięki temu koty żyją dłużej, dlatego w niektórych opracowaniach starość kota osadza się dopiero w wieku 12-14 lat.
Co warto wiedzieć o starzeniu się kotów?
Kocich opiekunów należy po pierwsze uświadamiać, że wraz z wiekiem zwierzęta są co prawda bardziej podatne na niektóre schorzenia, ale nie jest to reguła. Już pierwsze, zauważone objawy starości kota są wskazaniem do konsultacji ze specjalistą. Starsze koty mogą:
- być mniej aktywne,
- rzadziej wykazywać chęć zabawy,
- częściej i więcej spać,
- przybierać na wadze lub chudnąć,
- mieć problemy z poruszaniem się.
Każdy z tych problemów warto skonsultować z lekarzem weterynarii, by koci senior miał szansę na jak najbardziej komfortową jesień życia. Objawy starości u kota skonsultowane ze specjalistą mogą być znacznie mniej uporczywe dla pacjenta i jego właścicieli.
Najczęstsze problemy u kocich seniorów
Jedno z badań sprawdziło stan 100 kotów w wieku średnim oraz starszym. Podczas oceny ich zdrowia wykryto następujące zaburzenia:
- zapalenie dziąseł u 72 kotów,
- obecność kryształów w moczu u 41 kotów,
- powiększenie podżuchwowych węzłów chłonnych u 32 koty,
- podwyższone stężenie kreatyniny u 29 kotów,
- podwyższone stężenie glukozy we krwi u 25 kotów,
- przerost tarczycy u 20 kotów,
- zakażenie wirusem niedoboru odporności u 14 kotów,
- szmery serca u 11 kotów,
- podwyższone ciśnienie skurczowe (>160 mmHg) u 8 kotów,
- podwyższone stężenie tyroksyny całkowitej (>3,5 µg/dl) u 3 kotów
- jawny białkomocz (stosunek białka do kreatyniny w moczu > 0,4) u 2 kotów.
U dużej liczby kotów wykryto także podwyższone stężenie fosforu i sodu.
Wizyta starszego kota w gabinecie weterynaryjnym
Jak często zaplanować spotkania z opiekunem kociego seniora?
Koci seniorzy powinni zatem regularnie odwiedzać gabinety weterynaryjne. W przypadku kotów, które ukończyły 8 rok życia wystarczające mogą być badania kontrolne raz w roku, ale pacjenci geriatryczni powinni pojawiać się na co półroczne badania kontrolne. Częstsze wizyty są wskazane także wtedy, gdy u kota wykryto pierwsze zmiany chorobowe np. w badaniach krwi stanowiących tzw. „profil geriatryczny”.
Rutynowa ocena ułatwia utrzymanie zdrowia i wczesne wykrywanie chorób. Skutkuje to lepszą jakością życia kota oraz mniejszymi kosztami dla opiekuna. Co ważne, pierwsza wizyta starszych kotów powinna być zaplanowana na trochę dłuższy czas, by móc nie tylko we właściwy sposób zbadać pacjenta, ale także przekonać opiekuna do kolejnych wizyt profilaktycznych.
Koci senior – jak rozmawiać z jego opiekunem?
Szacuje się, że minimum 22% zwierząt trafiających do gabinetów weterynaryjnych nie było wcześniej pod regularną opieką lekarza weterynarii. Liczba ta potwierdza, że wciąż bardzo ważna jest edukacja opiekunów dotycząca znaczenia corocznych lub co półrocznych wizyt kontrolnych. Co ważne, wielu opiekunów boi się „niepotrzebnych” wizyt oraz kosztownej diagnostyki i terapii swoich pupili. Biorąc pod uwagę tę informację, możemy jednak wskazywać klientom wspomniane już korzyści dla zdrowia seniorów oraz minimalizowanie kosztów leczenia poprzez stosowanie badań profilaktycznych.
Wizyta seniora w gabinecie weterynaryjnym – jak należy ją poprowadzić?
Wizyta kociego seniora w gabinecie weterynaryjnym powinna obejmować:
- Wywiad – pozwoli nie tylko ocenić stan w jakim znajduje się starszy kot, ale także możliwości oraz przekonania jego opiekuna. Pamiętajmy, że wielu klientów może nie być świadomych stopniowych zmian występujących u ich pupila, dopóki nie zadamy właściwych pytań. Uzyskiwanie dokładnej historii starszego pacjenta może potrwać trochę dłużej, ale jednocześnie może skutkować trafną diagnozą.
- Badanie fizykalne – badanie kliniczne, któremu poddany powinien zostać koci senior jest bardzo istotne ze względu na wrodzoną zdolność kotów do ukrywania ich dolegliwości. Pamiętajmy, że ze wszystkimi kotami – szczególnie z seniorami, należy obchodzić się delikatnie. Dokładne badanie powinno zaczynać się od obserwacji zwierzęcia z dystansu. Takie podejście pomaga wykryć zmiany podczas oddychania, chodu, czy koordynacji. Następnie można działać w dowolnej kolejności, choć potencjalnie bolesne obszary powinny być badane na końcu. Nie zapominajmy o badaniu stomatologicznym, zmierzeniu temperatury ciała, czy pomiarze ciśnienia krwi. Ryzyko nadciśnienia u kotów wzrasta wraz z wiekiem.
- Ocenę kota w skali BCS oraz MCS – jest to element, który można połączyć z badaniem fizykalnym, ale często możemy o nim zapominać. Miejmy jednak na uwadze, że optymalną opiekę nad seniorem można zaplanować tylko wtedy, gdy zważymy pacjenta oraz ocenimy go w skali BCS i MCS.
- Ocenę stanu nawodnienia – starszy kot to pacjent, w przypadku którego niezwykle ważne jest prawidłowe nawodnienie organizmu.
- Ocenę skóry, pazurów i okrywy włosowej – przyglądając się kociemu seniorowi zwracajmy uwagę na stan pazurów. Zmiany w ich “jakości” mogą pojawiać się np. u kotów z zapaleniem stawów, dla którym używanie drapaków stało się nieprzyjemne i bolesne.
- Badanie okulistyczne – kociego seniora warto poddawać także badaniu okulistycznemu.
- Badanie tarczycy – sprawdzenie stanu tarczycy można zacząć od palpacyjnego badania szyi kota. Tarczyca staje się wyczuwalna w ponad 80% przypadków nadczynności tego narządu.
Jakie badania dodatkowe wykonywać u starszego kota?
Podczas rutynowych wizyt i podstawowego badania klinicznego kota, warto podkreślać, jak istotne są badania dodatkowe, które pozwolą zweryfikować objawy starości kota. Ich regularne wykonywanie może pomóc w wykryciu chorób w stadium przedklinicznym, a dodatkowo będzie służyć jako punkt odniesienia podczas kolejnym wizyt.
Na liście takich badań musi znaleźć się:
- pełna morfologia krwi,
- profil geriatryczny biochemiczny surowicy (w tym poziomy hormonów tarczycy),
- badanie USG jamy brzusznej.
Parametry krwi swojego pacjenta możesz szybko sprawdzić posiadając własne, małe laboratorium wyposażone w urządzenia marki Cormay Diagnostics.
Własne laboratorium – jak je wyposażyć i jakie ma znaczenie podczas wizyt kocich seniorów?
Dysponując odpowiednim sprzętem do diagnostyki weterynaryjnej możesz:
- Łatwiej przekonać opiekunów do badań profilaktycznych – masz możliwość pobrania krwi oraz omówienia wyników podczas jednej wizyty.
- Szybciej pokazać opiekunom rezultaty wdrożonego leczenia – nic nie działa lepiej, jak dobre wiadomości podczas wizyty kontrolnej.
- Wykonać badania klasyfikujące pacjenta do zabiegu chirurgicznego i znieczulenia – jest to już złoty standard, którego oczekują opiekunowie.
Analizatory biochemiczne Cormay Diagnostics mają aż 35 zwalidowanych weterynaryjnych parametrów biochemicznych oraz dowolną ilość samodzielnie programowanych paneli diagnostycznych.
Wybierając ACCENT S120 przeprowadzisz 120 testów w ciągu godziny. Analizator ma 40 pozycji próbkowych i 40 pozycji odczynnikowych.
Chcesz czegoś więcej? Rozważ uzupełnienie swojego zaplecza diagnostycznego o multifunkcyjny analizator biochemiczny CelercareV5 (MNCHIP). Jest to gwarancja:
- otrzymania wyniku badania dostępny w kilka minut,
- szerokiego wyboru paneli biochemicznych,
- możliwości pomiaru stężenia elektrolitów,
- wykonania badania surowicy, osocza lub krwi pełnej w ilości zaledwie 100 μl,
- zakresów referencyjnych aż dla 12 gatunków zwierząt.
Co ważne, urządzenie jest kompaktowe i łatwe do przenoszenia. Kalibracja oraz kontrola jakości są automatyczne, a wszystko uzupełnione jest o nowoczesny interfejs.
Analizator biochemiczny Celercare V5 MNCHIP możesz kupić za pośrednictwem Allegro.pl.
Podsumowując, koci seniorzy to coraz większa grupa zwierząt domowych. Warto zatem otworzyć się na tę grupę pacjentów oraz ich opiekunów na kilka sposobów. Po pierwsze, zapewniając im jak najlepsze zaplecze diagnostyczne, a po drugie tworząc plan wizyty oraz profilaktyki dostosowany do ich specyficznych potrzeb. W przypadku seniorów warto także informować o możliwości zapisania się na wizyty o konkretnej godzinie, tak by kot dodatkowo nie stresował się potem w poczekalni.
Bibliografia:
- „Caring for Geriatric Pets in Your Practice” Mary Gardner and Dani McVety, 2016.
- „2021 AAFP Feline Senior Care Guidelines” Journal of Feline Medicine and Surgery.
- „Routine Health Screening: Findings in apparently healthy middle-aged and old cats” Dominique Paepe, Gaëlle Verjans, Luc Duchateau,Koen Piron, Liesbeth Ghys,Sylvie Daminet.
Masz pytania? Potrzebujesz pomocy przy wyborze sprzętu?
Skontaktuj się z naszym doradcą! Przedstawi on gotowe, ekonomiczne rozwiązania, pozwalając dobrać sprzęt do indywidualnych potrzeb Twojego gabinetu weterynaryjnego.